अय

प्रकाशितकोशों से अर्थ

शब्दसागर

अय ^१ संज्ञा पुं॰ [सं॰]

१. गमन । जाना । गति ।

२. अच्छा भाग्य । शुभविवाह विधि । अभ्युदय ।

३. पासा । अक्ष ।

४. शुभ कार्य । मगल कृप [को॰] । यौ॰—अयवान् अयान्वित=भाग्यवान् ।

अय ^२ संज्ञा पुं॰ [सं॰ अयस्]

१. लोहा । उ॰—सुमग सकल सुठि चंचल करनी । अय इव जरत धरत पग धरनी ।—मानस, १ ।२९८ ।

२. इस्पात । शुद्ध लोहा [को॰] ।

३. अस्त्र शस्त्र । हथियार ।

४. अग्नि ।

५. कोई धातु [को॰] ।

६. स्वर्ण [को॰] ।

अय ^३ अव्य [सं॰ अयि] संबोधन का शब्द । हे । विशेष—वह अधइकतर 'ए' लिखआ जाता है ।