चेतना
दिखावट
प्रकाशितकोशों से अर्थ
[सम्पादन]शब्दसागर
[सम्पादन]चेतना ^१ संज्ञा स्त्री॰ [सं॰]
१. बुद्धि ।
२. मनोवृत्ति ।
३. ज्ञानात्मक मनोवृत्ति ।
४. स्मृति । सुधि । याद ।
५. चेतनता । चैतन्य । संज्ञा । होश ।
चेतना ^२ क्रि॰ अ॰ [हिं॰ चोत + ना (प्रत्य॰)]
१. संज्ञा में होना । होश में आना ।
२. सावधान होना । चौकस होना । उ॰— यह तन हरियर खेत, तरुनी हरिनी चर गई । अजहूँ चेत अचेत, यह अधचरा बचाइ लै ।— सम्मन (शब्द॰) ।
चेतना ^३ क्रि॰ स॰ [सं॰ चिन्तन] विचारना । समझना । ध्यान देना । सोचना । जैसे, — धर्म चेतना, आगम चेतना, भला चेतना, बुरा चेतना ।