विनय

हिन्दी

प्रकाशितकोशों से अर्थ

शब्दसागर

विनय ^१ संज्ञा स्त्री॰ [सं॰]

१. व्यवहार में दीनता या अधीनता का भाव । नम्रता । प्रणति । आजिजी ।

२. शिक्षा । नैतिक शिक्षण । मार्गदर्शन ।

३. प्रार्थना । विनती । अनुनय ।

४. शासन । तंबीह । (स्मृति) ।

५. नीति । उ॰—नमत सबै करि विनय, विनय मत सबै बखानत ।—गोपाल (शब्द॰) ।

विनय ^२ संज्ञा पुं॰ वणिक् । बनिया ।

२. वला । बरियारा ।

३. जितेंद्रिय । संयमी ।

४. विनयपिटक (बौद्ध॰) । उ॰—'विनय जिसमें पांच ग्रंथ हैं ।'—हिंदु॰ सभ्यता, पृ॰ २४६ ।