संभ्रम
प्रकाशितकोशों से अर्थ
[सम्पादन]शब्दसागर
[सम्पादन]संभ्रम ^१ संज्ञा पुं॰ [सं॰ सम्भ्रम]
१. घूमना । चक्कर । फेरा ।
२. उतावली । हड़बड़ी । आतुरता ।
३. घबराहट । व्याकुलता । चकपकाहट ।
४. हलचल । धूम ।
५. सहम । सिटपिटाना ।
६. उत्कंठा । गहरी चाह । शोक । हौसला । उत्साह । उमंग ।
७. पूज्य भाव । आदर । मान । गौरव ।
८. मूल । चूक । गलती ।
९. श्री । शोभा । छबि । सोंदर्य ।
१०. शिव के एक प्रकार के गण ।
११. मोह । भ्रम । भ्रांति (को॰) ।
१२. अबोधता । नादानी । गँवारपन (को॰) ।
संभ्रम ^२ वि॰
१. क्षुब्ध ।
२. इधर उधर घूमता हुआ । जैसे नेत्र [को॰] । यौ॰—संभ्रमज्वलित = उतावली के कारण क्षुब्ध । संभ्रममृत् = व्याकुल उद्विग्न । घबराया हुआ ।
संभ्रम ^३ क्रि॰ वि॰ आतुरता के साथ । उतावलो में । उ॰—(क) सुनि सिसुरुदन परम प्रिय बानी । संभ्रम चलि आईं सब रानी ।— मानस, १ ।१९३ । (ख) सहित सभा संभ्रम उठेउ रबिकुल कमल दिनेसु ।—मानस, २ ।२७३ ।